پژوهشگران دانشگاهی بررسی كردند
تا ۲۰ سال دیگر دیابت یكی از مهم ترین عوامل مرگ، روش هایی برای تشویق به تبعیت از درمان
پاراسول تا ۲۰ سال دیگر دیابت یكی از مهم ترین عوامل مرگ، روش هایی برای تشویق به تبعیت از درمان
به گزارش پاراسول به نقل از ایسنا، طبق پیش بینی ها، بیماری دیابت طی دو دهه آینده جزء مهم ترین عوامل مرگ و ناتوانی در دنیا محسوب خواهد شد. در این میان، دیابت نوع دو، منجر به كاهش امید به زندگی تا هشت سال، افزایش بروز بیماری های قلبی عروقی، مغزی، عروق محیطی، مشكلات بینایی، عصبی، كلیوی، زخم پای دیابتیك و افسردگی می گردد. این بیماری، با عنایت به ماهیت و عوارض بلند مدت خود، در زمره اختلالات مزمن دسته بندی می گردد كه درمان قطعی ندارد، اما قابل كنترل است.
یكی از اصول كنترل دیابت، بنا بر نظر پزشكان و متولیان امر، تبعیت بیماران از سفارش های درمانی پزشك است. این امر منجر به بهبود كنترل قند خون و كاهش "هموگلوبین گلیكوزیله" می گردد كه نتیجه آن، كاهش عوارض بیماری و كاهش هزینه های مربوطه است. عدم تبعیت از رژیم دارویی كه به صورت میزان عدم مطابقت رفتار افراد با سفارش های سلامتی یا درمانی تعریف می شود، یك فرآیند رفتاری پیچیده است و عوامل متعددی مانند خصوصیات فردی بیماران، رابطه متقابل پزشك و بیمار و سیستم مراقبت از سلامتی روی آن تأثیر می گذارد.
با توجه به این موارد و نظر به اهمیت تعریف دقیق تر مفاهیم در رابطه با «تبعیت از درمان در دیابت»، محققینی از دانشگاه علوم پزشكی زاهدان، مطالعه ای مروری را انجام داده اند كه در آن، شناسایی، تعریف دقیق، ابعاد، موانع و روش های بهبود تبعیت از درمان در بیماران مبتلابه دیابت مورد ارزیابی علمی واقع شده است.
به طوركلی، تبعیت از درمان به صورت هرگونه تعهد به اجرای دستورات دارویی، اجرای رفتارهای مورد انتظار سلامتی و سبك زندگی است و مهم ترین موانع آن عبارت اند از: عملكرد ضعیف تیم درمان، تنگنای اجتماعی و درماندگی های شخصی.
نتایج بررسی های این پژوهش نشان داده است كه خصوصیت های تیم مراقبتی و همینطور نظام سلامت، تأثیر زیادی بر میزان تبعیت دارویی بیماران مبتلابه دیابت دارد. بر این اساس، درواقع ارتباط مؤثر بین اعضای تیم مراقبت شامل پزشكان و بهورزان، سبب افزایش تبعیت دارویی در بیماران می گردد.
دكتر صالح الدین بویا، استادیار نفرولوژی مركز تحقیقات ایمینولوژی بالینی دانشگاه علوم پزشكی زاهدان و همكارش در این تحقیق، اظهار می دارند: «علاوه بر موارد فوق، مطالعات نشان داده است كه عوامل در رابطه با وضعیت بیماری و درمان، شامل سابقه عوارض، سابقه چربی خون بالا و میزان هموگلوبین گلیكوزیله یا HbAlc، در بیماران با تبعیت دارویی پایین مشاهده شده است. به علاوه، عوامل اقتصادی و اجتماعی از قبیل سن، سطح تحصیلات و هزینه های مراقبت و درمان میزان تبعیت دارویی بیماران مبتلابه دیابت هستند. به گونه ای كه با افزایش سن و سطح تحصیلات و كاهش هزینه های مراقبت و درمان، میزان تبعیت دارویی در بیماران افزایش می یابد».
آن ها ادامه می دهند: «عوامل مربوط به بیمار، شامل باورهای مربوط به قابل كنترل بودن بیماری و عوارض آن و خودكارآمدی تبعیت از رژیم دارو هستند، بدین ترتیب كه با افزایش باورهای مربوط به قابل كنترل بودن بیماری، آگاهی در مورد عوارض بیماری و خود كارآمدی، میزان تبعیت بیماران افزایش می یابد».
نتایج این مطالعه نشان از آن دارند كه تبعیت از رژیم درمانی در افراد مبتلابه دیابت نوع دو، تحت تأثیر نظام مراقبت بهداشتی، حمایت اجتماعی و خانوادگی و باورها و ارزش های فردی بیماران است كه ریشه در فرهنگ حاكم بر جامعه ایرانی دارند.
بر اساس این یافته ها، اعضای خانواده هم نقش مهمی در تبعیت از درمان بیماران برعهده دارند و بعنوان منابع حمایتی به شمار می روند كه بدون آنان، تبعیت فرد مبتلا از رژیم درمانی، دشوار و گاهی غیر ممكن خواهد بود.
دكتر بویا و همكارش در نتیجه گیری نهایی از پژوهش خود، مهم ترین راهكارها در افزایش تبعیت از درمان در بیماران مبتلابه دیابت را شامل: افزایش عملكرد و انگیزه فرد در پایبندی به رژیم درمانی با استفاده از كاهش موانع شامل ترس، رضایت، حمایت، اخطار عینی و بازخوردهای نامناسب، افزایش دانش بیماران درباره بیماری، نتایج آزمایش ها و اهمیت كنترل به موقع عوارض آن ها برشمرده اند.
نتایج پژوهش مروری فوق كه به كاهش عوارض بیماری و درنهایت ارتقاء كیفیت زندگی و سلامت فرد با استفاده از تبعیت مطلوب از سفارش های درمانی و كنترل متابولیكی مناسب آن تاكید دارد، در فصل نامه «پرستاری دیابت زابل» از نشریات علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی درمانی زابل انتشار یافته اند.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب