تفاوت های شیرمادر با شیرخشک
به گزارش پاراسول، آذربایجان شرقی مدیر سلامت جمعیت و خانواده مرکز بهداشت آذربایجان شرقی، خصوصیت های شیر مادر و شیر خشک و آن چه باید در مورد شیر مادر بدانیم را شرح داد.
دکتر ناصر رهبری در گفت و گو با ایسنا، در ابتدا به تفاوت های شیر مادر با شیر خشک (مصنوعی ) اشاره نمود و اظهار داشت: شیرمادر همیشه در دسترس، تازه و استریل است و نیاز به هیچ ابزارآلات دیگری ندارد و هر زمانی که کودک احساس نیاز کند و مادر متوجه آن شود، می تواند فرزندش را با شیره وجودش تغذیه کند. حرارت شیر مادر نیز متناسب با درجه حرارت محیط مادر و فرزند بوده و نیاز نیست که مثل شیر خشک، دمای آنرا برای راحتی کودک دستکاری کرد.
وی اشاره کرد: با اهمیت ترین تفاوت شیرمادر با خشک، ترکیب شیرمادر است که بصورت طبیعی برمبنای نیازها و رشد کودک متفاوت می شود. شیر مادری که نوزاد برای نخستین بار آنرا می چشد، «آغوز» نامیده می شود و مملو از آنتی بادی بوده و نوزاد را در مقابل انواع بیماریها واکسینه می کند اما متاسفانه برخی خانواده ها متوجه آن نیستند و با بهانه های مختلف، نوزاد را از آغوز محروم می کنند.
وی ادامه داد: وقتی نوزاد بزرگتر شده و رشد پیدا می کند، نیازهای غذایی او نیز متفاوت می شود و ترکیب شیر مادر نیز بصورت طبیعی با این نیازها تغییر می کند اما وقتی به انواع شیرهای خشک در داروخانه ها نگاهی بیندازیم، می بینیم که هر یک برای سنین مشخص مناسب هستند و ترکیبات آنها بطور صنعتی با یکدیگر متفاوت می باشد.
رهبری درباب مزایای مصرف شیرمادر برای کودکان، اظهار داشت: میزان بروز حساسیت ها در کودکانی که از شیرمادر تغذیه می کنند، بطور معمول به خاطر انتقال ترکیبات خاص از مادر به فرزند، کمتر دیده می شود و وضعیت گوارشی آنها نسبت به کودکانی که با شیر خشک پرورش می یابند، بهتر است.
وی با اشاره به ارتباط احساسی، چشم تو چشم و عاطفی بین کودک و مادر، افزود: وقتی مادر، نوزاد خودرا در آغوش گرفته و شیر می دهد، یک رابطه عاطفی بین آنها برقرار می شود که برمبنای تحقیقات انجام گرفته، کودکانی که از شیر مادر تغذیه می کنند، بطور معمول انسان های رئوف و مهربان هستند.
وی درباب مزایای شیردادن برای مادران نیز تشریح کرد: بیماری هایی چون سرطان سینه و سرطان های زنانه مثل دهانه رحم و تخمدان در مادرانی که فرزندانشان را با شیر خود تغذیه می کنند، نسبت به باقی زنان بسیار کمتر دیده می شود. رحم این مادران نیز زودتر به حالت قبلی برمی گردد و عوارض پس از زایمان کمتر بروز پیدا می کند. همین طور تناسب اندام آنها هم زودتر به حالت پیش از حاملگی بازمی گردد.
مدیر سلامت جمعیت و خانواده مرکز بهداشت آذربایجان شرقی با اشاره به قرارگیری در هفته جهانی شیر مادر (۱۰ مرداد تا ۱۶ مرداد)، اظهار داشت: شعار هفته جهانی شیر مادر امسال « نگاهی نو به شیردهی مادران شاغل در خانواده، محل کار و جامعه» است. مادران شیرده به ویژه مادران شیرده شاغل بطور معمول یکسری مشکلات در داخل خانواده، محل کار و جامعه دارند و این امر بر کیفیت شیردهی تاثیر می گذارد برای اینکه یک مادر هنگام شیردهی به فرزند خود باید از بابت تمامی شرایط آسوده باشد و در تمامی محیط ها مورد حمایت قرار گیرد.
وی اشاره کرد: شیردهی برای زنان شاغل در محیط کار چالش های بسیاری دارد که قانون نیز یکسری از آنها را پیش بینی کرده است. همچون اینکه در قانون آمده، ادارات و کارفرماها موظف می باشند مرخصی زایمان را تا ۹ ماه به مادران اعمال کنند که متأسفانه گاها این مساله چندان رعایت نمی گردد. هم چنین مقرر شده تا روزانه یک ساعت زنان مرخصی به مادران شاغل جهت شیردهی به فرزندانشان داده شود اما گاهی دیده می شود که بنا به دلایلی همچون اینکه اگر این مادر در محل کار نباشد، خط تولید و یا ارائه خدمات و امور اداری مربوطه متوقف می شود، این مرخصی اعمال نمی شود.
وی اشاره کرد: یکی دیگر از چالش های مهم مادران شاغل امنیت شغلی بعد از بازگشت از مرخصی زایمان هست که بعضا، پست و سمت قبلی خودرا از دست داده اند. این مساله به ویژه در مادران دارای فرزندان چندقلو بیشتر لطمه می زند. هم چنین بایستی مهدکودکی در کنار محل کار مادران فراهم گردد تا مادر بتواند فرزندش را در کنار خود احساس کرده و در صورت نیاز در بالین فرزندش حاضر شود.
رهبری با تأکید بر لزوم حمایت اعضای خانواده از مادر شیرده، اظهار داشت: گاهی گریه کودک سبب آزار اذیت سایر اعضای خانواده شده و بنا بر این فوری آب قند و یا شیر خشک و گاه محلول های دمنوش آماده کرده و به کودک می دهند تا صدای کودک قطع شده و بتوانند استراحت کنند. در این مورد آب قند و یا پستونک بیشترین استفاده را دارد.
وی ادامه داد: کودکی که از شیشه شیر استفاده می نماید، به سختی سینه مادر را به دهان می گیرد. کودک برای شیر خوردن باید سینه مادر را فک بزند و این امر انرژی می برند در صورتیکه کودک، راحتی را دوست دارد و بجای صرف انرژی برای فک زدن، ترجیح می دهد از شیشه شیر استفاده نماید.
وی هم چنین با اشاره به حکم شیر دادن به فرزند در قرآن کریم، افزود: علاوه بر داشته های علمی، در اعتقادات مذهبی و به ویژه آیه ۲۳۳ سوره بقره نیز آمده که مادران باید دو سال تمام به فرزندان خود شیر دهند.
مدیر سلامت جمعیت و خانواده مرکز بهداشت آذربایجان شرقی در ادامه با اشاره به راه اندازی اولین اتاق شیردهی کشور در تبریز، تشریح کرد: دانشگاه علوم پزشکی تبریز در سال ۹۶ اولین اتاق های شیردهی کشور را طراحی و در فرودگاه تبریز تعبیه کرد که تحت عنوان اتاق شیردهی مادران، تجهیز و فعال شد تا مادرانی که بهر دلیلی در فرودگاه منتظر هستند، بتوانند در یک فضایی مطلوب و باتوجه به حجب و حیای بانوانمان به آسانی به فرزندان خود شیر بدهند.
وی درباب برنامه های این دانشگاه برای بسط اتاق های شیردهی، اظهار داشت: این اتاق ها در ترمینال تبریز فعال شده و با شرکت راه آهن نیز مکاتبه کرده ایم؛ هم چنین مقرر شده تا با هیات مدیره های پاساژهای پر رفت و آمد تبریز نیز در این خصوص صحبت شود.
وی با اشاره به فعالیت بانک شیر در تبریز نیز اظهار داشت: وقتی نوزادی به دنیا می آید باید حتما پس از زایمان، بر سینه مادر گذاشته شود و تماس پوست به پوست صورت گیرد. این امر موجب استمرار و جریان شیر مادر می شود و نوزاد با خزیدن و پیدا کردن سینه مادر و نخستین مک زدن از شیر مادر تغذیه می کند. گاهی بنا به مشکلات اتاق بستری، بیماری مادر و یا نوزاد، این امر میسر نشده و نوزاد از شیر مادر محروم می ماند که در این جهت نخستین بانک شیر کشور بلکه منطقه در تبریز ( شهر نخستین ها ) به راه افتاده است.
رهبری اضافه کرد: این بانک شیر حالا در بیمارستان الزهرا(س) تبریز مستقر بوده و مادرانی که شیر بیش از اندازه و درحال تراوش دارند، شیر خودرا دوشیده و به این بانک اهدا می کنند. شیرهای اهدایی تجمیع شده و بعد از انجام برخی فرآیند های عملیاتی به نوزادانی که در بیمارستان بستری هستند (NICU ) داده می شود. در عین حال تمامی مباحث شرعی در این خصوص نیز مورد بررسی قرار گرفته و استفتائات لازم گرفتن شده است و مشخص شده که هیچ اشکالی شرعی در این پروسه وجود ندارد.
وی با اشاره به اینکه حالا در خیلی از شهرهای استان، اهداکننده شیر مادر داریم، اشاره کرد: تبریز در منطقه خاورمیانه، پرچم دار بانک شیر است و حتی زمانی بوده که شیر از تبریز به سایر استانها ارسال کرده ایم.
ایشان سپس با اشاره به نحوه چیدمان شیرهای مصنوعی (خشک ) در داروخانه ها و جذاب و مشتری پسندی آن، اضافه کرد: بوسیله معاونت غذا و دارو مقرر شده است داروخانه های استان نسبت به این مورد تجدیدنظر داشته باشند برای اینکه اهمیت شیر مادر به حدی است که نباید شیر خشک را رقیب آن قرار دهیم. متاسفانه برخی مشکلات شهرنشینی، اشتغال و مشکلات اجتماعی موجب می شود تا خانواده ها به اجبار از شیر خشک بهره گیرند و وقتی کودک به شیر خشک عادت کند به سختی به شیر مادر بازمی گردد.
مدیر سلامت جمعیت و خانواده مرکز بهداشت آذربایجان شرقی اشاره کرد: مشاوران شیر مادر در مراکز بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی تبریز مستقر هستند و به کسانی که به هر علت همچون مشکلات جسمی و روحی امکان شیر دادن ندارند، جهت توانمندسازی کمک می کنند. این مشاوران، آموزش دیده هستند و حتی بسیاری موارد بوده که مادران را از شیر خشک به دادن شیر خود بازگردانده اند. در این جهت دانشگاه تبریز با بهره مندی از سه کارشناس ارشد کشوری از پیشتازان این حوزه شمرده می شود.
وی اشاره کرد: مادران باید بدانند که برای استمرار جریان شیر، نباید پروسه شیردهی را قطع کنند بلکه این پروسه به ویژه شب ها نیز ادامه یابد که موجب بهبود کیفیت و افزایش میزان شیر می شود. سفارش می شود نوزاد تا شش ماهگی فقط از شیر مادر استفاده نماید اما اگر بهر دلیلی میسر نبود و بهر دلیلی مجبور به استفاده از شیر خشک هستند، باید دقت کرد که از شیشه شیر استفاده نشود و بجای آن از قاشق چایخوری بهره گیرند. حتی برای مواقعی که مادران شاغل وقت و امکان شیردهی نداشته باشند، شیر خودرا دوشیده و آن را در یخچال ذخیره کنند.
وی ادامه داد: نحوه در آغوش کشیدن و شیر دادن بسیار اهمیت دارد ولی گاهی برخی مادران اصول صحیح آنرا بلد نیستند و به شکلی کودک را نگه می دارند که بجای آنکه کودک فک بزند، سینه مادر را مک می زند که اولا موجب خستگی کودک و ثانیا با ورود هوا به داخل معده، سبب نفخ و بروز مشکلات بعدی می شود.
رهبری اشاره کرد: فارغ از تمامی مباحث علمی مطرح شده، شرایط اقتصادی جامعه و جلوگیری از تحمیل هزینه های بالای شیر خشک، تغذیه با شیر مادر توجیه مناسبی برای خانواده هاست.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب