رئیسی:
۲۵ درصد جمعیت کشور گرفتار اختلالات سلامت روان هستند
به گزارش پاراسول، معاون بهداشت وزارت بهداشت اظهار داشت: بر مبنای بررسی ها، حدود ۲۵ درصد جمعیت کشور گرفتار یکی از اختلالات سلامت روان هستند که افسردگی و اضطراب بیشترین شیوع را دارند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری مهر، علیرضا رئیسی معاون بهداشت وزارت بهداشت در نشست خبری که بمناسبت هفته سلامت روان و پویش سلامت دهان و دندانپزشکی در وزارت بهداشت برگزار گردید، با اشاره به شعار سال جاری با تمرکز بر «دسترسی همگانی به خدمات سلامت روان»، بر لزوم آمادگی سازمان یافته و همکاری بین بخشی در این زمینه تاکید کرد. وی با اشاره به اینکه «موضوع سلامت روان به یکی از چالش های اساسی سبک زندگی امروزی تبدیل گشته است»، اظهار داشت: دنیای دیجیتال می تواند هم فرصت و هم تهدیدی برای سلامت روان باشد و از یک سو، فضای مجازی و ابزارهای دیجیتال امکان دسترسی سهل تر مردم، خصوصاً در مناطق دوردست، به خدمات مشاوره ای و روان شناختی را فراهم آورده اند. بگفته رئیسی؛ امروز می توان از راه پلت فرم های مجازی، ارتباط مؤثری میان فرد دارای مشکل و مشاور آگاه برقرار کرد، که این امر در خیلی از موارد نجات بخش است. وی اضافه کرد: فضای مجازی می تواند خود به عاملی برای صدمه های روانی تبدیل گردد. معاون بهداشت با اشاره به حجم بالای اطلاعات نادرست در رسانه های اجتماعی اضافه کرد: بمباران اطلاعات غلط، خصوصاً در حوزه سلامت روان و سبک زندگی، می تواند برای کودکان و نوجوانان بسیار خطرناک باشد و گاهی روشهایی که به ظاهر علمی به نظر می رسند، در واقع سفارش های غیرکارشناسی و صدمه زا هستند. رئیسی بر ضرورت پیشرفت سواد سلامت روان دیجیتال در جامعه تاکید کرد و اظهار داشت: برای بهره مندی از ظرفیت فضای دیجیتال، باید آموزش، آگاهی و نظارت مؤثری در سطح خانواده ها و نهادهای آموزشی ایجاد شود.
فضای دیجیتال ابزار قدرتمندی برای سلامت روان است اما می تواند صدمه زا هم باشد
وی اضافه کرد: فضای دیجیتال ابزار قدرتمندی است که اگر درست از آن استفاده شود، می تواند به بهبود سلامت روان کمک نماید، اما از طرف دیگر در صورت استفاده نادرست می تواند بسیار صدمه زا باشد. وی ادامه داد: این مساله همچون مباحثی است که باید روی آن تمرکز و کار جدی صورت گیرد و سلامت روان بطور مستقیم تحت تاثیر عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت قرار دارد و مسایل اقتصادی، فرهنگی، جنگ ها و بحران ها همگی در وضعیت روان جامعه نقش دارند و می توانند اثرگذار باشند. رئیسی گفت: چند وقت پیش هم در اجلاس وزرای بهداشت، مبحث سلامت روان بعنوان یکی از اولویت های اصلی عنوان شد و از کشورها خواسته شد نسبت به این مساله تعهد داشته باشند و در همین جهت، ما در منطقه هم تلاش داریم گفت وگوهایی را جهت بررسی آثار جنگ و بحران بر سلامت روان انجام دهیم. رئیسی تاکید کرد: جنگ و بی عدالتی از اصلی ترین عوامل بروز ناراحتی‌های روحی هستند و متاسفانه بحران هایی که در منطقه جریان دارند و حتی دخالت هایی که از بیرون وارد می شوند، سلامت روان مردم منطقه را به شدت تحت تاثیر قرار داده اند، من این مساله را در یکی از نشست های منطقه ای هم مطرح کردم تا در سطح بین المللی درباره ی آن گفتگو شود. وی با اشاره به نقش مشاوران در دفاع از افراد صدمه دیده اظهار داشت: این طور نیست که هر کارشناس یا مشاوری بتواند با چند جلسه گفتگو مشکلات عمیق را حل کند، فرض کنید فردی در جنگ خانواده خودرا از دست داده است؛ در چنین شرایطی کاهش خطر و بازسازی روان او تنها با مشاوره ساده امکان ندارد و این فرآیند نیازمند مجموعه ای از اقدامات حمایتی، اجتماعی و اقتصادی می باشد. وی ادامه داد: در خیلی از کشورها افراد مدرک مشاوره دریافت می کنند، اما هر دارنده مدرک لزوماً مشاور مؤثری نیست و یک مشاور خوب باید تجربه، دانش اجتماعی، مهارت ارتباطی و درک انسانی بالا داشته باشد، خصوصاً در حوزه مشاوره خانواده، کوچک ترین بی دقتی می تواند صدمه های جدی بهمراه داشته باشد. معاون بهداشت با تکیه بر اهمیت انتقال تجربه میان متخصصان تصریح کرد: انتقال تجربه از اهمیت بالایی برخوردارست و این کار نباید به صورت نمادین صورت گیرد، بلکه باید ساختارمند، برنامه ریزی شده و در چارچوب آموزش های عملی و تبادل تجربیات میدانی بین کشورها صورت گیرد، ما نمونه های گوناگونی از تجربه های موفق داریم که باید آنها را ادامه دهیم و مستندسازی نماییم. بگفته رئیسی؛ ما باید این مسیر را با جدیت پیش ببریم. تجربه های میدانی باید به قسمتی از نظام آموزش سلامت روان تبدیل شوند تا بتوانیم از آنها در سیاستگذاری و برنامه ریزی آینده بهره ببریم. وی اظهار داشت: سلامت روان مساله ای چندوجهی است که تنها با همکاری همه بخش ها می توان بهبود یافت و استفاده از ابزار دیجیتال باید هدفمند و آگاهانه باشد تا از ظرفیت آن در راستای پیشرفت سلامت روان استفاده شود، نه صدمه به آن. بگفته رئیسی؛ ما باید با آموزش، نظارت، پیشرفت سواد سلامت روان و دیجیتال، و دفاع از مشاوران کارآزموده، بتوانیم نظامی مؤثر و پایدار برای حفظ سلامت روان جامعه ایجاد نماییم.
۲۵ درصد از جمعیت کشور گرفتار یکی از ناراحتی‌های روحی هستند
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به آمار ناراحتی‌های روحی در کشور اظهار داشت: بر طبق بررسی های انجام شده، حدود ۲۵ درصد از جمعیت کشور دارای یکی از انواع ناراحتی‌های روحی هستند که دراین میان، اختلالات افسردگی و اضطرابی بیشترین شیوع را دارند. وی ادامه داد: بررسی ها نشان میدهد افرادی که گرفتار اختلالات اضطرابی یا افسردگی هستند، بخش قابل توجهی از جمعیت مبتلا را می سازند و این مساله نیازمند توجه جدی و برنامه ریزی مستمر است و ما در طراحی برنامه ها و پرسش های ارزیابی هم این موضوعات را بعنوان اولویت مدنظر قرار دادیم. معاون بهداشت با اشاره به اینکه ایران تنها کشور منطقه است که خدمات سلامت روان را در شبکه بهداشت ادغام کرده است هم اضافه کرد: اکنون بالاتر از ۳۲۰۰ روان شناس در شبکه بهداشت کشور فعالیت می نمایند و این روانشناسان در مراکز جامع خدمات سلامت، ارایه کننده مشاوره های تخصصی هستند و در صورت نیاز به درمان دارویی، بیماران را به روانپزشکان ارجاع می دهند. وی با اشاره به یکی از مهم ترین برنامه های ملی وزارت بهداشت در این زمینه اظهار داشت: یکی از طرح هایی که در نشست اخیر بصورت برجسته عرضه شد و مورد توجه قرار گرفت، طرح مراکز سراج یا همان مراکز سلامت روانی اجتماعی مبتنی بر جامعه است. وی ادامه داد: این مراکز با سایر بخش های شبکه بهداشت در ارتباط مستقیم هستند و بیماران در صورت نیاز، بعد از ترخیص از مراکز بستری، توسط تیم های سراج مورد پیگیری قرار می گیرند، مثلا اگر فردی مبادرت به خودکشی کرده یا گرفتار بحران خانوادگی و اقتصادی شده باشد، علاوه بر مشاوره اولیه، تیم مددکاری و روانشناسی با وی در ارتباط می مانند تا از برگشت بحران جلوگیری شود. رئیسی با اشاره به اهمیت پیگیری و مراقبت بعد از درمان اظهار داشت: در خیلی از کشورها این پیگیری ها صورت نمی گیرد و این یکی از اشکالات جهانی در حوزه سلامت روان است و ما کوشیده ایم این حلقه مراقبتی را در کشور فعال نگه داریم تا مشکل تنها در سطح درمان کوتاه مدت باقی نماند. وی تصریح کرد: بخش مهمی از ناراحتی‌های روحی به علت عوامل اجتماعی مانند بیکاری، فقر، فشار اقتصادی و اختلافات خانوادگی ایجاد می شوند. ازاین رو اگر فقط به درمان دارویی یا بستری موقت اکتفا نماییم، مشکل اصلی پابرجا می ماند و در مراکز سراج، علت های زمینه ای شناسایی و با همکاری تیم های مختلف رفع می شود. وی اظهار داشت: سلامت روان نیازمند نگاهی جامع و اجتماعی است. نباید تصور نماییم که این فقط وظیفه روان شناس یا پزشک است و همه دستگاهها باید درگیر شوند تا بتوانیم از بروز اختلالات پیشگیری و سلامت روان جامعه را پایدار نماییم و امروز ایران با سودجستن از تجربه های موفق در شبکه بهداشت، می تواند الگویی برای کشورهای منطقه در زمینه ادغام سلامت روان در نظام خدمات پایه باشد. معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در ادامه سخنان خود درباره ی سلامت روان و فاکتورهای مؤثر بر آن، به مبحث مصرف مواد و الکل اشاره نمود و اظهار داشت: یکی از عوامل مهمی که بر سلامت روان جامعه تاثیر مستقیم دارد، میزان مصرف مواد و الکل است. در این حوزه، کشور ما باآنکه وضعیت بهتری نسبت به برخی کشورها دارد، اما همچنان با چالش هایی روبه روست. وی ادامه داد: ما در همه جلسات در رابطه با سلامت روان و صدمه های اجتماعی مشارکت پررنگ داریم و درحال همکاری با نهادهای مرتبط برای طراحی طرح های تحولی در زمینه پیش گیری از مصرف مواد و الکل هستیم و در مورد مصرف الکل تا حالا مطالعات و پایش های جامعی بطور کامل انجام نشده، اما آمارهای به دست آمده از مراکز درمانی و اورژانس ها تصویر روشنی از حقیقت ارائه می کند. رئیسی با اشاره به داده های حاصل از بیمارستان ها و مراکز اورژانس اظهار داشت: افرادی که با مسمومیت ناشی از مصرف الکل به اورژانس رجوع می کنند، تنها بخش کوچکی از مصرف کنندگان واقعی هستند و این موارد نشان دهنده آنست که میزان مصرف در سطح جامعه بالاتر از آن چیزی است که در آمار رسمی دیده می شود. وی گفت: متاسفانه در بعضی استان ها مشاهده شده که گروهی از افراد در مهمانی ها یا تجمعات غیررسمی مبادرت به مصرف الکل می کنند و بعد از بروز مسمومیت، به مراکز اورژانس منتقل می گردند و تعداد افرادی که در این شرایط گرفتار مسمومیت می شوند، نشان دهنده گستردگی مصرف در بعضی مناطق است. معاون بهداشت تصریح کرد: باآنکه کشور ما باتوجه به مبانی دینی و فرهنگی، از نظر میزان مصرف الکل در مقایسه با خیلی از کشورها پایین تر است، اما همین آمارهای موجود هم زنگ اخطار است و نباید نادیده گرفته شود و مصرف الکل نه فقط سلامت جسمی را به خطر می اندازد بلکه در بروز اختلالات سلامت روان، خانوادگی و اجتماعی هم نقش دارد. وی با اشاره به اینکه پیشگیری و آموزش باید در اولویت قرار گیرد، اضافه کرد: ما باید از ظرفیتهای آموزشی، رسانه ای و اجتماعی برای آگاهی بخشی به مردم استفاده نماییم و همکاری بین بخشی میان وزارت بهداشت، آموزش و پرورش، رسانه ملی و نهادهای فرهنگی برای کاهش مصرف مواد و الکل ضرورت دارد. رئیسی اظهار داشت: سلامت روان بدون توجه به سبک زندگی، مصرف مواد و شرایط اجتماعی قابل تحقق نیست. ما باید ضمن پیشرفت آگاهی جامعه، زمینه را برای کاهش مصرف و کنترل رفتارهای پرخطر فراهم نماییم و سلامت روان یک مبحث فردی نیست؛ بلکه مساله ای اجتماعی است که نیاز به مشارکت همگانی دارد.
سیاست گذاری در سلامت روان باید مبتنی بر آمار دقیق منطقه ای است
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ی سیاستهای ملی سلامت روان اظهار داشت: سیاستگذاری در حوزه سلامت روان باید برمبنای آمارها و داده های دقیق هر منطقه صورت گیرد، بعنوان مثال، اگر در استانی شیوع اختلالات اضطرابی از متوسط کشوری بالاتر و به حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد رسیده باشد، سیاستها و مداخلات آن استان باید متناسب با این شرایط طراحی شود. وی ادامه داد: همینطور اگر در استان یا منطقه ای طی چهار سال آینده این میزان از ۲۵ درصد به ۱۸ یا ۱۷ درصد کاهش پیدا کند، این امر نشان دهنده اثرگذاری مداخلات انجام شده است و چنین پایش هایی به ما کمک می نماید که بتوانیم سیاستها را اصلاح، تقویت یا بازبینی نماییم. رئیسی با اشاره به این که سلامت روان تحت تاثیر عوامل گوناگونی قرار دارد، اظهار داشت: اختلالات سلامت روان، خصوصاً افسردگی، تحت تاثیر عوامل زیستی، اجتماعی و حتی فصلی هستند و مثلا در بعضی فصول سال، خصوصاً زمستان، بروز افسردگی بیشتر مشاهده می شود و از طرفی، وضعیت اقتصادی، اشتغال و محیط اجتماعی هم نقش تعیین کننده ای در سلامت روان دارند. وی ادامه داد: هدف ما در وزارت بهداشت، بومی سازی سیاستهای سلامت روان در کشور است و شرایط فرهنگی و اجتماعی ایران با خیلی از کشورها متفاوت است، ازاین رو نمی توان از یک نسخه واحد استفاده نمود. ما باید مداخلات را برمبنای داده های واقعی هر منطقه تنظیم نماییم. معاون بهداشت در ادامه درباره ی ابزارهای خودآسیب رسانی و خودکشی اظهار داشت: متاسفانه یکی از چالش های موجود در کشور، دسترسی سهل به ابزارهای ارزان برای خودکشی است و این مواد متاسفانه هم ارزان هستند و هم به سادگی در دسترس قرار دارند، فضای مجازی هم گاه به صورت نادرست، اطلاعات مربوط به این ابزارها را منتشر می کند که این خود عاملی برای افزایش ریسک است. وی ادامه داد: در همین جهت، وزارت بهداشت اقداماتی را برای محدودسازی دسترسی به این مواد و همینطور افزایش آگاهی عمومی درباره ی خطرات آنها در دستور کار قرار داده است. مواجهه با افکار خودکشی نیازمند مداخلات چندوجهی شامل آموزش، مشاوره، حمایت اجتماعی و ملاحظات فرهنگی است. رئیسی همینطور با تأکید بر اهمیت رفتن به روان شناس اظهار داشت: شاخص رفتن به روان شناس یکی از معیارهای مهم سنجش سلامت جامعه است و اگر آمار رفتن به روان شناس بالا برود، این به معنای افزایش آگاهی و ثبات سلامت روان در جامعه است، نه الزاماً افزایش بیماری. بگفته وی؛ مردم باید یاد بگیرند که مشاوره گرفتن نشانه ضعف نیست، بلکه قسمتی از مراقبت از خود است. وی از طراحی سیستم های دیجیتال برای خودمراقبتی روانی اطلاع داد و اظهار داشت: در سیستم های جدید وزارت بهداشت که به زودی بر بستر موبایل در دسترس قرار خواهند گرفت، ابزارهایی برای خودارزیابی سلامت روان درنظر گرفته شده است و افراد می توانند با پاسخ به چند سؤال ساده، وضعیت روانی خودرا بسنجند و اگر امتیازشان از حد مشخصی بالاتر بود، به یکی از مراکز خدمات روانشناسی شبکه بهداشت ارجاع داده می شوند.
سلامت دهان و روان کودکان تحت تاثیر سبک زندگی، عوامل محیطی و فضای مجازی است
معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ی سلامت کودکان و نوجوانان اظهار داشت: اثر اقدامات پیشگیرانه در حوزه سلامت دهان و دندان کودکان بسیار مثبت است، اما این به معنای رفع کامل مشکلات نیست. بیماری ها و عوارض دندانی می توانند به صورت سیستمیک اثرگذار باشند و بعنوان مثال، کودکانی که در طول شب اسید معده بالا می آید، دندان هایشان صدمه می بیند و کودکانی که سبک زندگی نامناسب دارند، مانند مصرف زیاد شیرینی و مواد قندی بیشتر در معرض مشکلات دندانی قرار دارند. وی ادامه داد: عوامل محیطی و ژنتیک هم نقش دارند و در بعضی مناطق کشور، شرایط محیطی و ژنتیکی اثر مستقیم بر سلامت دندان کودکان دارد، ازاین رو پیشگیری باید مبتنی بر آموزش والدین و کودکان، اصلاح سبک زندگی و مراقبت مستمر باشد. معاون بهداشت با اشاره به چالش های موجود در فضای مجازی گفت: متاسفانه بخش قابل توجهی از اطلاعات پخش شده در فضای مجازی در حوزه سلامت روان و دهان و دندان، معتبر نیست و برخی افراد که رشته تحصیلی شان هیچ ارتباطی با روانشناسی یا روانپزشکی ندارد، وارد این حوزه می شوند و سفارش هایی عرضه می دهند که گاهی صدمه زا است. این مساله می تواند سلامت روان و جسم کودکان را تهدید کند. وی ادامه داد: این مشکل روزبه روز کلیدی تر می شود، چونکه افراد بدون تخصص با انتشار محتوا در شبکه های مجازی، سبب سردرگمی خانواده ها و عرضه اطلاعات نادرست می شوند. ما باید مراقبت نماییم که آموزش ها علمی، دقیق و قابل اطمینان باشند و والدین بدانند چطور از منابع معتبر استفاده نمایند. رئیسی با بیان لزوم آموزش جامعه اظهار داشت: آموزش والدین و معلمان درباره ی نحوه تشخیص مشکلات، رفتار کودکان، برخورد مناسب و شناسایی سریع علایم ناراحتی‌های روحی و دندانی بسیار حیاتیست و هرگونه کوتاهی یا بی توجهی در این مورد می تواند منجر به تشدید مشکلات شود و اثرات طولانی مدت بر سلامت کودکان داشته باشد. وی تصریح کرد: وزارت بهداشت برنامه های جامعی برای دسترسی خانواده ها به اطلاعات علمی، آموزش خودمراقبتی و مداخلات پیشگیرانه طراحی نموده است و هدف ما این است که کودکان با سلامت روان و جسم پایدار رشد کنند و خانواده ها بتوانند به سادگی و با اعتماد به منابع معتبر، مراقبت های لازم را انجام دهند.
منبع: parasol.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب